Hildo Krop: Beeldhouwers van de Amsterdamse School – deel 4

Geplaatst op 6 september 2018

Oorspronkelijk opgeleid tot banketbakker en voorbestemd tot het overnemen van zijn vaders bakkerij, besloot Hildo Krop toch om kunstenaar te worden. Hij volgde teken- en schilderlessen aan de Heatherly’s of Fine Art in Londen en Académie Julian in Parijs en ging op zijn 24ste beeldhouwkunst studeren aan de Rijksacademie voor Beeldende Kunsten in Amsterdam. Hierna groeide Krop uit tot een van de belangrijkste beeldhouwers van de Amsterdamse School.

 

Veelzijdig kunstenaar

Hildo Krop (Steenwijk, 1884 - Amsterdam, 1970) is vooral bekend als stadsbeeldhouwer van de gemeente Amsterdam, een eretitel die hem werd verleend in 1956 na veertig jaar werk voor de Dienst Publieke Werken. Aan vele gevels en bruggen in Amsterdam is beeldhouwkunst van Krop te ontdekken. Ook aan het Scheepvaarthuis heeft Krop prachtige gevelsculpturen bijgedragen. Krop was een zeer veelzijdig en productief kunstenaar. Naast beeldhouwer was hij ook sierkunstenaar en graficus. Zo ontwierp hij vanaf 1919 gebruiks- en sieraardewerk voor de ESKAF (Eerste Steenwijker Kunst Aardewerk Fabriek), de aardewerkfabriek waarvan zijn vader medeoprichter en directeur was. Daarnaast ontwierp hij ook meubels, serviezen en tapijten voor onder andere Winkelman & van der Bijl, Steltman, N.V. Van Wijngaarden en Zonen, firma Nusink & Zn en ’t Woonhuys.

Hieronder belichten we een aantal bijzondere werken van Hildo Krop uit de collectie van Kunstconsult.

 

Menade voor ESKAF

Dit plastiek van een 'Menade' is door Hildo Krop ontworpen voor ESKAF rond 1920. Deze ‘Menade’ uit de Griekse mythologie is een vrouwelijke nimf - in dit geval met bokkenpoten en staart - die de god van de wijn, Dionysos, vergezelt en vereert. De Eerste Steenwijker Kunst Aardewerk Fabriek (ESKAF) produceerde fascinerende stukken ontworpen door verschillende kunstenaars tussen 1919 en 1934. Krop maakte ongeveer zestig ontwerpen voor sier- en gebruiksaardewerk, evenals tegels en bouwornamenten voor ESKAF. Verschillende ESKAF-ontwerpen van Krop werden bekroond met een gouden medaille op de Exposition Internationale des Arts Décoratifs et Industriels Modernes in 1925 in Parijs.

 

Gres ajourtegel als bouwkeramiek

Deze ajourtegel van roodbruin metalliek gres met een voorstelling van een hond werd door Hildo Krop ontworpen rond 1921-1924. Deze vorm van bouwkeramiek, uitgevoerd door ESKAF, werd onder andere toegepast ter versiering van de entree van juwelier Steltman aan het Noordeinde in Den Haag, in het interieur van de grote hal van het bankgebouw van de Rotterdamse bankvereniging aan de Kneuterdijk in Den Haag en aan de gevels van de voormalige Tweede Handelsschool en het Comeniuslyceum (nu het Berlage Lyceum) in de J.P. Takstraat in Amsterdam. De ajourtegels vormen door hun opengewerkte delen een fraaie decoratie aan de zuidgevels van deze schoolgebouwen van lichtgekleurde steen.

 

Wandpaneel in Wendingen

Dit prachtige mahonie wandpaneel was onderdeel van het interieur van een studeerkamer in een huis aan de Oranje Nassaulaan 10 te Amsterdam, ontworpen door architect Cornelis Jouke Blaauw (1885-1947). In opdracht van kunst- en cultuurliefhebbers August en Ada von Saher-Crone ontwierp Krop in 1926 de betimmering, meubels en houtsnijwerk voor de interieurs van de salon, eetkamer en studeerkamer. Van het interieur van de studeerkamer verschenen foto’s in het toonaangevende Amsterdamse School-blad Wendingen. Maandblad voor Bouwen en Sieren in 1927. Op deze foto’s is niet alleen het wandpaneel prominent te zien, maar ook een uniek coromandel sculptuur van een dame (met details van een vrouwengezicht en hand), die onderdeel uitmaakte van de betimmering. Later, toen Ada met haar tweede man Jan Hondius in Villa Vijverhof in Bloemendaal ging wonen, werd het interieur van de studeerkamer – inclusief het wandpaneel en coromandel sculptuur - en de eetkamer meeverhuisd. (Deze eetkamertafel en -stoelen bevinden zich nu in de collectie van het Rijksmuseum.) Het wandpaneel toont in het midden een ingetogen voorstelling van een moeder met kind, die worden omringd door de werkende mens en industrie links en de natuur in de vorm van onder andere vliegende reigers, adelaars, een vos, een hert en een faun rechts.

 

Gevonden in het atelier van Hildo Krop: polychrome consoles

Deze twee polychrome houten consoles werden ontworpen en vervaardigd door Hildo Krop rond 1925. De herkomst van de objecten is het atelier van de kunstenaar, waar vanuit een erfgenaam ze verwierf. Doordat ze in privébezit waren, was het bestaan ervan tot voor kort onbekend. Uit het hout zijn figuren gestoken, onder meer een eekhoorn en een vogel. Daarna zijn de consoles beschilderd met goudverf en rode en blauwe verf. Mogelijk betreft het balkeinden. Balkeinden van Krop met een soortgelijke uitstraling zijn bekend van hun toepassing in het Nederlandse paviljoen op de Exposition Internationale des Arts Décoratifs et Industriels modernes in 1925 in Parijs.

 

Muziekkastje uit het atelier van Hildo Krop

Dit muziekkastje of boekenkastje van gezwart eikenhout met opengewerkte Amsterdamse School-motieven uit ca. 1925 heeft dezelfde herkomst als de consoles. Hildo Krop had het meubel zelf in gebruik in zijn atelier. De kast heeft een la aan de voorzijde en een zijvak aan de rechterkant. Het rondom afgewerkte meubel kan vrij in de ruimte staan. Het meubelvak leerde Krop bij de firma Gieben in Amsterdam.

 

De dekenkist die Hildo Krop voor zijn vrouw maakte

Deze rijk gedecoreerde dekenkist maakte Krop voor zijn vrouw in 1948. Op de deksel van de kist staat in een sierlijk handschrift gestoken: ‘Hildo Krop dedicavit uxori carissimae AD 1948’, wat betekent: ‘Door Hildo Krop opgedragen aan zijn geliefde vrouw in 1948’. De dekenkist is gemaakt van djatihout (zeer oude teak uit Oost Java) en komt uit het eigen atelier van de kunstenaar. Deze dekenkist heeft dezelfde herkomst als de muziekkast en de consoles. Op de voorzijde en zijkanten van de kist staat op een banderol de in hoofdletters gestoken tekst: "De mens staat en valt En helpt en richt zich op Wat geloof de mens ook heeft verloren De vrijheid eenmaal wordt geboren". Deze spreuk verwijst, net als de voorstellingen op de zeven reliëfpanelen, naar de bevrijding van 1945.

 

Urn als monument

Deze unieke urn met een voorstelling van staande en liggende mannen in reliëf is ontworpen door Hildo Krop in 1948. De urn is gemaakt van geglazuurd polychroom keramiek, gedeeltelijk bedekt met goud. Waarschijnlijk is deze urn bedoeld geweest voor de urnenwand achter het Nationaal Monument op de Dam in Amsterdam. In deze gebogen gedenkmuur zijn elf urnen met aarde geplaatst. Deze aarde komt van fusillade- en erebegraafplaatsen uit de toenmalige elf provincies en uit voormalig Nederlands-Indië. De urn van Krop heeft geen plek gekregen in deze wand, omdat hij het niet eens was met het feit dat er ook aarde uit Indonesië werd geplaatst.

 

Kleine plastieken uit het atelier van Hildo Krop

Deze twee kleine plastieken van een liggende vrouw en een knielende man werden door Hildo Krop gemaakt rond 1946-1950. Beide zijn gemaakt van wit geglazuurd roodbakkend keramiek. Tussen de grote opdrachten door begon Krop rond 1925 te experimenteren met het maken van kleine plastieken, die hij in zijn potkachel bakte. Vanaf 1927 had hij een kolengestookt emailleeroventje waarvan hij de temperatuur langzaam kon opvoeren. Hij maakte speelse, gevoelige en humoristische plastiekjes van mensen, maskers, faunen en dieren. Sommige kleine plastieken werden gebruikt als maquettes voor grotere beeldhouwwerken en bronzen. Na de Tweede Wereldoorlog ging Krop verder met het experimenteren met glazuren en motieven. Ook schafte hij een grotere gasoven aan, waardoor hij keramiek van groter formaat kon bakken. Zijn keramiek groeide uit tot een belangrijke aanvulling op zijn grote, monumentale beeldhouwwerk.

 

Nieuwjaarswensen van Mien en Hildo Krop

Deze zeven kaarten met nieuwjaarswensen van Hildo Krop en zijn vrouw Mien dateren uit 1952, 1955, 1959, 1960, 1965, 1966 en eenmaal is het jaartal onbekend. De kaarten tonen prachtige houtsnedes en teksten, soms poëtisch of met een politieke lading. Met zijn krachtig vormgegeven houtsnedes, onder andere voor de communistische krant De Tribune, streed Krop voor een samenleving met meer gelijkheid en solidariteit.

 

Amsterdamse School

De Amsterdamse School (1910-1930) is wereldberoemd als expressieve stroming in de Nederlandse architectuur. De architecten van de Amsterdamse School betrokken echter kunstenaars van alle disciplines bij hun bouwwerken en interieurs. De stroming omvat dan ook vrijwel alle (decoratieve) kunsten. In een serie blogs belichten we de sculpturen van beeldhouwers die tot de Amsterdamse School worden gerekend. Dit is deel 4: Hildo Krop.

Eerder verschenen blogs over John Rädecker, Bernard Richters en Cris Agterberg.

 

Bekijk de collectiepagina voor meer werken van Hildo Krop.

 

Tekst: Bobby van Brussel, Noortje Remmerswaal

Foto’s: Dennis A-Tjak, Noortje Remmerswaal

 

© Kunstconsult – 20th century art | objects

Citeren uit deze tekst is uitsluitend toegestaan met bronvermelding en met een link naar deze pagina.