Gezien in Wendingen

Geplaatst op 31 mei 2019

Met de eigenzinnige typografie en omslagen ontworpen door verscheidene kunstenaars was Wendingen een van de meest vernieuwende kunsttijdschriften van Nederland. Onder redactie van architect Hendrik Wijdeveld verschenen tussen 1918 en 1932 maar liefst 116 nummers. Elk nummer vormde een artistieke eenheid van architectonische kennis en aanverwante kunstuitingen. Een groot aantal edities werd gewijd aan eigentijdse Nederlandse architectuur en ontwikkelingen binnen de toegepaste kunst. In deze blog zijn een aantal nummers van het geroemde ‘maandblad voor bouwen en sieren’ verenigd met matching objecten uit de collectie van Kunstconsult.

 

Serious business

Keramist en beeldhouwer Willem Coenraad Brouwer (1877 – 1933) gebruikte in zijn werk traditionele technieken in een simpele stijl. Rond 1907 richtte hij zich voor het eerst op bouwkeramiek. Sculptuur Het Denken doet in eerste instantie een architectonische toepassing vermoeden, maar is rondom afgewerkt. Met zijn prachtige doorschijnend gele glazuur steelt het de show in een studeerkamer. Denken is serious business! Brouwer wordt meerdere malen genoemd in Wendingen 8 – 12 uit 1927, Nieuwe ceramiek.

 

 

Techniek en kunst

Willem Hendrik Gispen (1890 – 1981) besloot in de jaren 20 over te gaan op de machinale productie van meubels. Dat leidde tot zijn beroemde stalenbuismeubelen, waaronder achterpootloze stoelen in allerlei modellen. Er wordt veel aandacht besteed aan de ontwerpen van Gispen in Wendingen 9 – 2 uit 1928, Techniek en kunst, waarvoor hij ook het omslag ontwierp. De hier afgebeelde fauteuils ontwierp Gispen in 1933, de salontafel met chroom onderstel en fraai uitgevoerde glasplaat stamt uit 1941. 

 

 

Experimenteel

Chris Lebeau (1878 – 1945) was een veelzijdig kunstenaar en ontwerper. Bij deze in Bohemen vervaardigde vaas paste hij een verfijnd tin craquelé toe om zo de gevormde ribben van de vaas te accentueren. Wendingen 10 – 2, Glaswerk van Chris Lebeau, uit 1929 werd volledig aan zijn stijlvolle en technisch experimentele glasobjecten gewijd. Lebeau mocht zelf het omslag voor dit nummer ontwerpen. 

 

 

Two of a kind

De Nederlandse architect, beeldhouwer, interieur- en meubelontwerper Piet Kramer (1881 – 1961) was een van de belangrijkste vertegenwoordigers van de Amsterdamse School. Het smeedwerk met zeepaardjes op de lantaarns van de Waalseilandbrug – die aansluit op het Scheepvaarthuis – wordt aan hem toegeschreven. En dat is geen wonder, als je de wezentjes vergelijkt met het zeepaardje dat deze smeedijzeren wandlamp tooit. Een exemplaar in een iets andere uitvoering is te zien in Wendingen 8 – 2 uit 1927, Interieurkunst.

 

 

Avant-garde

Else Berg (1877 – 1942) maakte in de jaren 20 in Parijs deze houtskooltekening van een mannelijk naakt. Berg behoorde rond 1910 tot de hypermoderne vernieuwers binnen de Nederlandse kunstwereld en experimenteerde erop los. De avant-garde kunstenares liet zich inspireren door meerdere kunststromingen en -disciplines. Ontwerpen van Else Berg en haar man Mommie (S.L.) Schwarz (1876 – 1942) zijn opgenomen in Wendingen 2 – 7/8 uit 1931, Houtsnijders.

 

 

Net als de Bijenkorf

De Nederlandse beeldhouwer, tekenaar en schilder John Rädecker (1885 – 1956) is onder meer bekend van zijn beeldhouwwerken voor het Nationaal Monument op de Dam. Ook de gevel van de Bijenkorf in Den Haag wordt gesierd door beeldhouwwerken van zijn hand. Dit gres sculptuur van een vrouwenhoofd vertoont grote gelijkenis met de Bijenkorfbeelden, die zijn afgebeeld in Wendingen 7 – 11/12 uit 1925, P. Kramers Bijenkorf.

 

 

Delfts nieuwe stijl

Leon Senf (1860 – 1940) kreeg in 1884 de leiding over de mannelijke schildersafdeling van aardewerkfabriek de Porceleyne Fles. Hij is vooral bekend geworden als ontwerper van het op Perzische pottenbakkerskunst geïnspireerde Nieuw-Delfts en Luster.

Dit wandbord met floraal motief en lusterglazuur uit 1929 is daar een goed voorbeeld van. Soortgelijke fraai gedecoreerde wandborden zijn afgebeeld in Wendingen 8 – 12 uit 1927, Nieuwe ceramiek.

 

 

Krachtig

Beeldhouwer en sierkunstenaar Hildo Krop (1884 – 1970) heeft meerdere malen het omslag van Wendingen ontworpen. Ook de aan zijn eigen werk gewijde editie 5 - 12 uit 1931, Beeldhouwwerken van Hildo Krop, voorzag hij van een passend omslag. De krachtige figuur in Krops kenmerkende ontwerpstijl vertoont gelijkenis met de goud geglazuurde figuren op deze keramische urn die hij jaren later zou maken.

 

 

Foto’s: Noortje Remmerswaal, Dennis A-Tjak & Erik Rijper

 

© Kunstconsult – 20th century art | objects

Citeren uit deze tekst is uitsluitend toegestaan met bronvermelding en met een link naar deze pagina.