Naoorlogse keramisten: Keramiek als kunstvorm

Geplaatst op 12 oktober 2018

Vanaf de jaren 50 stond een generatie kunstenaars op die de keramiek neerzette als autonome kunstvorm. Met de verkoopexpositie Naoorlogse Keramisten schetst Kunstconsult hoe de Nederlandse keramiek zich ontwikkelde in de tweede helft van de twintigste eeuw. De tentoonstelling is van 24 oktober tot en met 30 december te zien in de galerie van Kunstconsult in Amstelveen.

Onder de tentoongestelde werken – die dus allemaal te koop zijn – zijn unica van toonaangevende keramisten als Jan van der Vaart, Hans de Jong, Babs Haenen, Lies Cosijn, Etie van Rees, Johan van Loon, Johnny Rolf, Veronika Pöschl en Suzanne Taub. Veel van deze kunstenaars hebben gestudeerd of gedoceerd aan de Gerrit Rietveld Academie.

 

Gerrit Rietveld Academie gezichtsbepalend voor Nederlandse keramiek

De keramiekopleiding van de Gerrit Rietveld Academie heeft een groot aantal keramische kunstenaars afgeleverd die gezichtsbepalend zijn voor de Nederlandse keramiek in de twintigste eeuw. Hans de Jong, Lies Cosijn en Suzanne Taub studeerden hier in de jaren 50. Van 1968 tot 1993 was de begaafde keramist Jan van der Vaart hoofd van de afdeling keramiek. Onder zijn studenten waren Veronika Pöschl (jaren 80) en Babs Haenen (jaren 70). De laatste was van 1992 tot 2013 zelf docent aan de academie.

 

Experimentele Afdeling De Porceleyne Fles

Docent Theo Dobbelmann – hij had in de jaren 50 onder meer De Jong, Cosijn en Taub in zijn klas – was niet alleen verbonden aan de Gerrit Rietveld Academie, maar ook betrokken bij de oprichting van de Experimentele Afdeling van de Porceleyne Fles in Delft. In opdracht van deze fabrikant van traditioneel Delfts aardewerk creëerde hij in 1956 een afdeling die zich volledig zou richten op moderne unica. Hiervoor rekruteerde hij een aantal van zijn beste studenten. Tot de kunstenaressen van het eerste uur behoorden Lies Cosijn, Harriët Sielcken (later bekend als Jet de Maar-Sielcken) en Adriek Westenenk. Later kwam Suzanne Taub de afdeling versterken. Van al deze kunstenaars zijn werken opgenomen in de expositie. De unieke werken van de Experimentele Afdeling hadden grote aantrekkingskracht op verzamelaars, waaronder de bekende keramiekcollectioneur J.W.N. Van Achterbergh.

 

 

De J.W.N. Van Achterbergh collectie

Een aantal stukken in de expositie – van onder meer Babs Haenen, Veronika Pöschl en Jan de Rooden – komt uit de belangrijke J.W.N. van Achterbergh collectie. Van Achterbergh was een groot verzamelaar, kenner en mecenas en had met zijn collectie een enorme invloed op de Nederlandse en internationale studiokeramiek. Een aantal kunstenaars bleef hij intensief volgen gedurende hun carrière. Van de Amsterdamse keramisten Hans de Jong, Jan van der Vaart, Johan van Loon, Johnny Rolf en Jan de Rooden kocht hij doorlopend nieuw werk. Toen Van Achterbergh in de jaren zestig druk was met verzamelen, publiceren en tentoonstellen, rekende hij de figuratieve keramiek van Etie van Rees en het werk van Lies Cosijn tot de absolute top. Van Achterbergh bewonderde Lies Cosijn mateloos en verwierf tot in de late jaren negentig regelmatig stukken die ze in haar eigen atelier vervaardigde.

 

 

Porselein alsof het textiel is

Van de voormalige Rietveld-docenten Jan van der Vaart en Babs Haenen is een groot aantal werken op de expositie aanwezig. Jan van der Vaart behoorde tot de eerste generatie keramisten die in de jaren 50 de beoefening van de keramiek in Nederland nieuw leven inblies. Met zijn abstracte geometrische keramiek introduceerde hij een nieuwe visie op vorm en kleur, gebaseerd op de Bauhaus-traditie. Een zuivere vorm en gebruiksfunctie hadden voor hem de hoogste prioriteit. Hij bouwde vormen op uit geometrische elementen, zoals zijn beroemde stapelbare tulpenvaas. Naast unieke objecten ontwierp hij series, ofwel ‘multipels’, toegankelijk voor een breder publiek.

Het werk van Babs Haenen is expressief van aard. Haenen gebruikt een unieke techniek waarbij ze porselein behandelt als textiel. Ze bewerkt het porselein met de hand; ze kleurt eerst de klei en rolt deze uit tot dunne lappen. Door deze lappen vervolgens weer samen te voegen en te vormen tot een geheel creëert ze schilderachtige abstracte ontwerpen.

 

Informatie

24 oktober 2018 t/m 30 december 2018
Reguliere openingstijden: woensdag-, donderdag- & vrijdagmiddag - 13:00 - 17:00 uur
Open zaterdagen: 27 oktober, 24 november en 29 december
 
Praktische informatie over het event is hier te vinden. 

Een klein voorproefje van het tentoongestelde werk is te zien op onze collectiepagina.

 

Foto's: Noortje Remmerswaal

 

© Kunstconsult – 20th century art | objects

Citeren uit deze tekst is uitsluitend toegestaan met bronvermelding en met een link naar deze pagina.