Jaap Gidding: Veelzijdig sierkunstenaar uit Rotterdam
De Rotterdamse kunstenaar Jaap Gidding (1887 – 1955) is voornamelijk bekend van zijn ontwerp voor de inrichting van de indrukwekkende foyer van Theater Tuschinski in Amsterdam. Maar Gidding heeft als sierkunstenaar een veelzijdig oeuvre voortgebracht. Zo maakte hij schilderijen en ontwierp hij keramiek en tapijten. Restaurants, cafés en theaters decoreerde hij met zijn schilderingen, mozaïeken, behang en glas-in-lood. Maar ook glaswerk neemt een belangrijke plaats in binnen zijn repertoire.
Vroege jaren
Jaap Gidding trad in de voetsporen van zijn vader, grootvader en oom toen hij koos voor een artistieke carrière. In het familiebedrijf Gidding & Zonen werd hij opgeleid tot decorateur en schilder. Vanaf 1899 tot 1907 volgde Gidding lessen aan de Rotterdamse Academie van Beeldende Kunsten en Technische Wetenschappen. Aanvankelijk begon Gidding zijn carrière als schilder, maar al snel breidde hij zijn werkzaamheden uit. Zo heeft hij gedurende een korte periode ook les gekregen in de techniek van het glas-in-lood.
Pauwenzaal
Het Amsterdamse Theater Tuschinski was een initiatief van Abraham Tuschinski in de jaren 20 van de vorige eeuw. Zijn doel was het creëren van een ‘filmpaleis voor de gewone man’ en Jaap Gidding schoot hierbij te hulp. Zijn verantwoordelijkheid was de majestueuze entreehal inclusief het tapijtontwerp. Aan het plafond kwam een grote lichtkoepel naar het ontwerp van Gidding te hangen die telkens van kleur veranderde. In de hal gebruikte Gidding verschillende stijlen door elkaar. Sierlijke Art Nouveau lijnen werden gecombineerd met muurschilderingen in Art Deco stijl. Deze ruimte verkreeg de bijnaam ‘Pauwenzaal’ vanwege de gestileerde pauwen in de muurschilderingen. Dit is tevens het enige decoratieve schilderwerk van Gidding in een openbaar gebouw dat bewaard is gebleven.
Glaswerk
In de jaren hierna hield Gidding zich ook bezig met het ontwerpen van glas. Zo heeft hij deze vaas met expressionistische motieven in gekleurd email uit de verkoopcollectie van Kunstconsult ontworpen voor de Glasfabriek Leerdam. Het gedecoreerde glaswerk dat de ontwerper en sierkunstenaar tussen 1926 en 1930 maakte voor de glasfabriek is zeer zeldzaam. Dit glas was onderdeel van de kunstnijverheidscollectie, waar ook K.P.C. de Bazel, Cornelis de Lorm, Chris Lanooy, H.P. Berlage, Chris Lebeau, Cris Agterberg en Andries Dirk Copier voor ontwierpen. Zijn glasontwerpen voor de fabriek werden zowel beschilderd als onbeschilderd uitgevoerd. Zo bevindt zich in de verkoopcollectie van Kunstconsult ook deze paarse, onbeschilderde bokaal uit 1925.
Tekst: Demi Falkmann
Foto's: Dennis A-Tjak, Arjan Bronkhorst, Noortje Remmerswaal
Voor deze tekst is onder meer gebruik gemaakt van:
M. Simon Thomas, E. Adriaansz en S. van Dijk, ‘Jaap Gidding, Art Deco in Nederland’, Museum Boijmans van Beuningen Rotterdam, 2006.
S. van de Peppel, ‘De geboorte van de Tuschinski-stijl', in Art Deco Magazine nummer 5, 2012.
© Kunstconsult – 20th century art | objects
Citeren uit deze tekst is uitsluitend toegestaan met bronvermelding en met een link naar deze pagina.
